Ściana kultury – nowy mural w Warszawie i w Pradze

Pomysł wykonania murali wynikał z potrzeby upamiętnienia wydarzeń z sierpnia 1980 r., które zapoczątkowały proces zmian ustrojowych w Polsce i szerzej – w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Idea stworzenia murali powstała w Narodowym Centrum Kultury. Chciano w ten sposób przedstawić historię „Solidarności” oraz wieloletniej współpracy opozycji demokratycznej w Polsce i Czechosłowacji w formie bliższej młodszym pokoleniom. Efektem kooperacji, która została zapoczątkowana jeszcze w pierwszej połowie bieżącego roku, są dwa murale, zdobiące ściany w stolicach Polski i Czech.

Mural przy ul. Siennej 45/fot. Michał Dziurkowski

Wspólna historia

W latach 80-tych ubiegłego wieku opozycja demokratyczna w Polsce i ówczesnej Czechosłowacji wielokrotnie manifestowała wzajemne poparcie i solidarność. Kontakty działaczy po obu stronach polsko-czeskiej granicy zostały zainicjowane w 1978 roku i przybierały różne formy. Wymieniano informacje, literaturę czy nielegalne wydawnictwa. Na ich bazie w 1981 r. powstała podziemna organizacja pod nazwą: Solidarność Polsko-Czechosłowacka – pierwsza transgraniczna, międzynarodowa struktura opozycyjna w bloku sowieckim. Współpraca polskich i czeskich działaczy została zintensyfikowana w 1987 r. i odegrała ogromną rolę jesienią 1989 roku, stając się jednym z akceleratorów przemian w Czechosłowacji.  Późniejszy polityk, a wówczas działacz opozycyjny Alexandr Vondra przyznał: „Solidarność była dla nas inspiracją, źródłem know-how oraz symbolem, że również u nas może być lepiej”.

Mural w Pradze przy ul. Tusarovej 42/fot. Dan Hromada 

Symboliczna różnorodność

Murale powstały równolegle, pod opieką Good Looking Studio i zostały przygotowane przez ośmiu młodych artystów z Polski i Czech: Karol Banach, Kinga Offert, Olga Fedirko, Kasia Majewska, Aliona Baranova, Martina Fischmeister, Marek Kulhavy i Barbora Idesova.  

Uroczyste, jednoczesne odsłonięcie murali w stolicach obydwu państw nastąpiło 9 października o godzinie 10.30. W Warszawie mural znajduje się przy ul. Siennej 45, a w Pradze przy ul. Tusarovej 42. Ekspozycja obu murali jest ograniczona czasowo – przez najbliższe 24 miesiące.

Realizacja przedsięwzięcia była możliwa dzięki dofinansowaniu z programu grantowego „Kultura Inspirująca” polskiego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.