Podziel się
Prosięta to wbrew pozorom bardzo delikatne i wrażliwe na wszelkie zmiany diety zwierzęta. Bardzo newralgicznym momentem ich życia jest etap odsadzenia od lochy i przejście na pokarm stały. Od jakości i składu paszy uzależniony jest dobrostan prosięcia.
Odstawianie od lochy a żywienie prosiąt
W życiu prosiąt wyróżnia się dwa etapy: fazę ssania i fazę odchowu. Żywienie prosiąt na obu tych etapach jest inne, dostosowane do możliwości ich układu pokarmowego i immunologicznego.
Układ pokarmowy młodych zwierząt cechuje się odmienną florą bakteryjną oraz inną aktywnością enzymatyczną. Wynika to z przystosowania do żywienia się mlekiem matki, obfitującym w białko, tłuszcze, laktozę, mikro- i makroekementy, witaminy, hormony oraz czynniki wzrostu.
Profil enzymatyczny układu pokarmowego prosiąt
Aktywność enzymatyczna układu pokarmowego prosiąt rozwija się powoli. W pierwszym okresie rozkład innych cukrów niż laktoza nie jest możliwy. Laktoza jest dwucukrem, a w zbożach, wchodzących w skład pasz, znajdują się wielocukry, głównie skrobia, których zdolność trawienia prosięta nabywają w późniejszym okresie rozwoju.
Również białko roślinne są słabo trawione. Powodem tego jest niewielka produkcja kwasy solnego w żołądku i brak aktywnej postaci trypsyny i pepsyny. Enzymy trzustkowe, takie jak sacharaza, uaktywniają się dopiero w 5 tygodniu życia prosięcia.
Prosięta doskonale radzą sobie z trawieniem lipidów zawartych w mleku, gdyż tłuszcze mleka lochy są bardzo dobrze zemulgowane.
Podstawowe składniki pokarmowe pasz dla prosiąt – białko, lipidy i węglowodany
Pasze dla młodych zwierząt powinny zawierać surowce pochodzenia mlecznego, takie jak mleko w proszku i serwatka, dobrze tolerowane przez rozwijający się układ trawienny. Bogatym źródłem protein są również mączki zwierzęce, w tym mączka rybna i suszona plazma krwi. Skład aminokwasowy surowców pochodzenia zwierzęcego najbardziej odpowiada potrzebom prosiąt. Dobrze przyswajalnym białkiem roślinnym są proteiny ziemniaczane. Jednym z podstawowych komponentów białkowych jest także ziarno soi, w postaci mączki sojowej. Pasze zbyt bogate w białko powodują zaburzenia funkcji układu pokarmowego i chorobę obrzękową.
Istotnym składnikiem pasz prosiąt są ziarna zbóż, które odpowiadają za zaspokojenie potrzeb energetycznych rozwijających się organizmów. Niestety nie każdy rodzaj zboża jest odpowiedni. Kukurydza nie jest zalecana, jako komponent paszy, gdyż często zawiera mikotoksyny. Najlepszym źródłem energii w paszy dla prosiąt jest pszenica. Pasze zawierające zbyt dużo wysokoenergetycznych składników sprzyjają odtłuszczeniu prosiąt.
Bardzo istotną funkcję w żywieniu prosiąt pełnią oleje. Szczególnie dobrze do tego celu nadają się olej palmowy i kokosowy. Wykorzystywany jest również olej rybny i sojowy.
Witaminy
Witaminy są dodawane do mieszanek paszowych dla prosiąt, w celu zapobiegania niedoborom. Szczególnie ważne jest, aby uzupełniać witaminę C, E i retinol, gdyż mają one znaczący wpływ na prawidłowy rozwój młodych zwierząt. Istotne jest także podawanie witaminy D, gdyż mimo, że świnie mają możliwość syntezowania jej pod wpływem promieni słonecznych, to hodowane w pomieszczeniach zamkniętych, cierpią na jej niedobory.
Ekstrakty ziołowe
Udowodniono, że wyciągi ziołowe posiadają pozytywny wpływ na zdrowie i rozwój prosiąt. W tym celu wykorzystuje się poszczególne zioła, np. miętę i krwawnik, lub mieszanki ziołowe obfitujące w flawonoidy, garbniki, czy fitosterole.
Probiotyki i zakwaszacze
W żywieniu prosiąt bardzo istotna jest właściwa suplementacja dodatkami wspierającymi pracę układu trawiennego. Najważniejsze jest wdrożenie probiotyków i prebiotyków wspomagających prawidłowy rozwój mikroflory jelitowej. Nie należy zapominać również o zakwaszaczach, których celem jest ochrona układu pokarmowego przed patogenami i poprawa dostępności składników odżywczych zawartych w paszy.
Podsumowanie
Komponenty paszy dla prosiąt muszą być zarówno doskonale strawne, jak i wspierać młody organizm w walce z patogenami. Wszystkie zaniedbania mogą skutkować pogorszeniem zdrowia i dużą śmiertelnością wśród młodych zwierząt.
