Wspomagając rząd, samorządy na własny koszt wprowadzają działania, które minimalizują ryzyko związane z rozprzestrzenianiem się koronawirusa. Skutki tego, w połączeniu z już i tak trudną sytuacją finansową miast, mogą doprowadzić do utraty płynności finansowej. Stan epidemii będzie miał też wpływ na wysokość i ściągalność największych źródeł dochodów – podatków dochodowych (PIT i CIT), podatu od czynności cywilno – prawnych (PCC) oraz podatków i opłat lokalnych.
– Dochody dużych miast w dużej mierze zależą od koniunktury. Liczymy się ze spadkiem CIT o ok 1/3, z załamaniem PCC o 50 % oraz spadkiem PIT o 10%. To samo może dotyczyć podatku od nieruchomości i opłat lokalnych. To skala ubytku dochodów przekraczająca 11 mld zł. Do tego dochodzą dodatkowe wydatki na walkę ze skutkami koronawirusa, w tym wsparcie szpitali i pomocy społecznej. Dużym miastom grozi niewypłacalność, co będzie skutkowało brakiem pieniędzy na realizację bieżących zadań i usług na rzecz mieszkańców oraz wstrzymaniem realizacji planów inwestycyjnych – mówi Rafał Trzaskowski, prezydent stolicy.
Bez współpracy władz centralnych i jednostek samorządu terytorialnego nie uda się skutecznie przeciwdziałać skutkom tego kryzysu, dlatego Unia Metropolii Polskich oraz Związek Miast Polskich, w liście do Premiera, zaproponowały rozwiązania legislacyjne.
W celu uniknięcia kryzysu finansów samorządowych i niewypłacalności samorządów, w szczególności dużych miast, samorządowcy apelują o wprowadzenie mechanizmu rekompensaty:
• wsparcie samorządów poprzez wzrost subwencji ogólnej o 11 mld zł w celu zrekompensowania spadków dochodów związanych pandemią COVID-19;
• wprowadzenie rekompensaty w łącznej wysokości 1 mld zł dla jednostek samorządu terytorialnego tam, gdzie koszty gospodarowania odpadami są wyższe niż maksymalny, ustawowy poziom opłat;
• zawieszenie wpłaty Janosikowego przez samorządy do końca 2023 r.
• wykreślenie sankcji z art. 242 i 243 ustawy o finansach publicznych (dotyczących uchwalania budżetów i sprawozdań).
Informacje o działaniach Warszawy w związku z rozprzestrzenianiem się koronawirusa na: www.um.warszawa.pl/koronawirus