Tomografia wolumetryczna – co to za badanie? Kiedy jest potrzebne stomatologom?

Tomografia wolumetryczna (CBCT, z ang. Cone Beam Computed Tomography) to stosunkowo nowe badanie na rynku radiologicznej diagnostyki obrazowej. W krajach europejskich stosuje się ją od 25 lat, szczególnie do obrazowania w stomatologii i laryngologii. Dzięki zastosowanej technologii CBCT to badanie niezwykle dokładne i bezpieczniejsze dla pacjenta niż dotychczas stosowane metody. Na czym dokładnie polega?

Czym jest tomografia wolumetryczna i czym różni się od tej tradycyjnej?

Tradycyjna tomografia komputerowa (TK, z ang. CT – Computed Tomography) od wielu już lat stanowi jedno z podstawowych badań diagnostycznych. Dzięki niej możliwe jest obrazowanie wielu warstw narządów wewnętrznych i dlatego wykorzystywana jest do diagnozowania licznych schorzeń. Dzisiaj to wręcz powszechna metoda stosowana w diagnostyce obrazowej. Duża dostępność do badania i możliwość szybkiego przeprowadzenia sprawiają, że należy do najczęściej wykonywanych badań radiologicznych i jest niezwykle ważne w profilaktyce naszego zdrowia. Ma jednak jedną sporą wadę. Tomograf komputerowy, aby wykonać dobrej jakości zdjęcia, wykorzystuje dość dużą dawkę promieniowania rentgenowskiego.

Alternatywą dla tego badania staje się tomografia wolumetryczna, często nazywana też tomografią wiązki stożkowej. Umożliwia uzyskanie niezwykle dokładnych obrazów struktur anatomicznych twarzoczaszki, ułatwiając tym samym diagnostykę oraz sam proces leczenia. Zapewnia też trójwymiarowy i o wysokiej rozdzielczości obraz badanych obszarów. Co najważniejsze, od stosowanej dotąd tradycyjnej tomografii spiralnej, różni ją rodzaj i ilość zastosowanego promieniowania. Dawka promieniowania jest tutaj nawet do 10 razy niższa niż przy typowym badaniu TK.

Skąd popularność tomografii wolumetrycznej w diagnostyce stomatologicznej?

Badanie metodą CBCT coraz częściej wykorzystywane jest w diagnostyce stomatologicznej. Zdaje się też mieć istotne zastosowanie w laryngologii. Trójwymiarowe obrazy struktur twarzowo-szczękowych pozwalają dogłębnie przyjrzeć się zębom, kościom, a także nerwom i naczyniom krwionośnym. Tomografia wolumetryczna pozwala zobrazować to wszystko z niezwykłą precyzją, niemożliwą jak dotąd do uzyskania w innych badaniach radiologicznych. Lekarzom kierującym na to badanie umożliwia postawienie dokładnej diagnozy i zaplanowanie jak najodpowiedniejszego leczenia.

Coraz częstsze stosowanie tomografii stożkowej w diagnozie stomatologicznej wynika także z faktu, że można przeprowadzić je bardzo szybko. Od pacjenta kierowanego na CBCT nie wymaga się żadnego specjalnego przygotowania. Wystarczy jedynie zdjąć biżuterię, okulary, ruchome protezy zębowe czy aparaty ortodontyczne oraz aparaty słuchowe. Sam przebieg badania wygląda niemal tak samo, jak przy wykonywaniu popularnego zdjęcia pantomograficznego zębów i trwa zaledwie kilkanaście sekund.

Zastosowanie tomografii CBCT w stomatologii

Uzyskane dzięki tomografii wolumetrycznej trójwymiarowe i wysokiej jakości zdjęcia spełniają nieocenioną wręcz rolę w diagnostyce oraz leczeniu wielu schorzeń. Za pomocą tej nowoczesnej aparatury przeprowadza się między innymi następujące badania:

• badanie kości szczęki oraz żuchwy przed zabiegiem wszczepienia implantów zębowych
• analiza przebiegu leczenia endodontycznego (kanałowego)
• dokładna analiza wad zgryzu
• obrazowanie struktur twarzoczaszki przed zabiegami chirurgicznymi
• ocena zmian zanikowych u pacjentów ze stanami zapalnymi dziąseł.

Dzięki nowoczesnej tomografii wolumetrycznej współczesna stomatologia z coraz większą dokładnością diagnozuje wiele chorób. Dzięki temu możliwe staje się podjęcie szybkiego i kompleksowego leczenia. Ten najdokładniejszy z możliwych trójwymiarowy obraz w wysokiej rozdzielczości to przyszłość całej diagnostyki obrazowej.